براساس دادههای روانشناسی موجود، ۱ تا ۴ درصد از جمعیت کل زمین به روانآزاری (سایکوپاتی) گرفتار هستن. نکته قابل توجه در این مورد اینه که نشونهها و تمایلات فرد به این مریضی میتونه به طور کامل پنهونی باشه بهطوریکه حتی خود فرد هم متوجه مشکل شخصیت خود نباشه.
به همینخاطر شاید بد نباشه تا با بعضی از نشونههای روانآزاری آشنا شید و ببینین که به اون گرفتار هستین یا خیر.
شناخت مریضی در مراحل اولیه این مزیت رو داره که فرد میتونه راهکارهای لازم واسه رفع اونو به انجام رسونده و از عاقبتای منفی اون در آینده پیشگیری کنه.
قبل از ورود به مطلب بد نیس توضیح بدیم که روانآزاری یا سایکوپاتی (Psychopathy)، یه جور مشکل شخصیته. فرد گرفتار، رفتارای تکانشی، از دست دادن ترس و بیاحتیاطی، بیقیدی و بیمسئولیتی و رفتارای ضداجتماعی از خود نمایش میدهد.
هم اینکه باید به این موضوع دقت لازم رو به عمل بیارین، با اینکه نشونههای روانآزاری با مشکل ضد اجتماعی (ASPD) شباهت زیادی داره ولی با همدیگه فرقهایی دارن.
واسه آشنایی با نشونههای روانآزاری ادامه مطلب رو از نظر بگذرونین.
۱- سایکوپاتها درکی از احساس ندارن
به گفته روانشناسی موسوم به «اسکات بون»، آدمایی که به سایکوپاتی گرفتار هستن قادر به تشخیص ناراحتی در صورت افراد نیستن اما میتونن جوابهای احساسی رو تقلید کنن. بهطور مثال، هنگام روبرو شدن با فرد غمگین، جملات مناسب بگن یا اون رو در آغوش گرفته و دلداری بدن. اما هیچ کدوم از این همدردیهایِ ظاهری رو نمیتوان در چهره اونا دید.
تحقیقات زیادی ثابت کردهان که روانآزارها هیچ درک درستی از ناراحتی افراد ندارن.
محققان در تحقیقات خود از یه زن قاتل وقتی در مورد احساس اون هنگام انجام قتل سوال پرسیدن، ایشون جواب داد: «من معنی چهره قربونی خود رو هنگام قتل درک نمیکنم، اما میدانم به وجود اومده به وسیله حسیه که موقع ترس و مردن به آدم دست میدهد.»
یکی از راههای تشخیص یه سایکوپات اینه که به عکس العملهای اون در مقابل مشکلات بقیه توجه کنین.
۲- اونا خیلی کم میخوابند
بعضی از تحقیقات گذشته نشون داده آدمایی که دارای ویژگیهای روانآزاری هستن بسیار کمتر از آدمهای نرمال میخوابند و استراحت میکنن. این افراد بیشتر بین ۴ تا ۶ ساعت میخوابند. دلیل اینم اینه که یه سایکوپات همیشه هیجانزده و نمیتونه خیلی سریع آروم شده و خیلی سریع بخوابه.
فرق روانآزار با فرد معمولی که دچار مشکل خوابه، در این میشه که این سایکوپاتها پس از شببیداریهای همیشگی احساس خستگی روحی ندارن و این موضوع براشون به طور کامل عادیه.
۳- فرد روانآزار از دادن حس گناه به بقیه لذت میبرد
۴- اونا بسیار کاریزماتیک هستن و دوست دارن همیشه در مرکز توجه باشن
فرد روانآزار، شخصیت جذابی داره و از اینکه همیشه در مرکز توجهات قرار داشته باشه، لذت میبرد. این افراد مثل یه هنرپیشه همیشه در حال نقش بازی کردن هستن. بخاطر این ممکنه این افراد رو دوست خود بدونین و به اونا اعتماد کنین.
یه سایکوپات در برخورد اول طوری رفتار میکنه که گویی وجوه مشترک بسیاری با شما داره و در بسیاری موارد با هم تفاهم دارین. اما واقعیت غیر از اینه.
اونا اینجور رفتارهایی از خود نشون میدن تا به شما نزدیک شده و در آینده بتونن کنترل احساسات و رفتاراتون رو بدست بگیرن.
۵- سایکوپاتها بسیار خودشیفته هستن
سایکوپاتها همیشه تلاش در خودنمایی کردن دارن. اونا در هر موقعیتی که حاضر شن از هنرها و نتیجه های خود سخن خواهند گفت و با مطرح کردن مشکلات و شکستهای بقیه، خودشون رو مهم و بزرگ جلوه میدن.
این رفتارها باعث میشه تا خودشون رو بسیار بهتر و مهمتر از چیزی که واقعا هستن نشون بدن و در نتیجه توجهات بیشتری رو به خود جلب می کنن.
۶- اونا همیشه دروغ میمی گن
یه فرد گرفتار به روانآزاری تلاش میکنه با مهارت کامل از زیر زبون افراد حرف بکشه و چیزی که میخواهد رو کشف کنه.
ولی بیشتر بهونهای واسه کمک کردن به بقیه میتراشد. اونا عادت دارن بقیه رو سرزنش و خود رو از هر اشتباهی مبرا کنن.
این آدما به دروغهای خود افتحار میکنن و براشون هم مهم نیس که بقیه متوجه غیرواقعی بودن حرفهاشون بشن. به این خاطر که با یه دروغ دیگه شرایط رو دوباره به نفع خود تموم میکنن.
۷- مسئولیتپذیر نیستن
افراد گرفتار به روانآزاری از کارای اشتباه خود ناراحت نمیشن. اونا هرگونه مسئولیتی رو از سر خود باز میکنن و واسه این منظور از هیچ تلاشی فروگذار نمی کنن.
این افراد خیلی سریع کسی رو پیدا میکنن تا مسئولیت اشباهات خود رو به گردن اون بندازن و واقعیتها رو طور دیگری نشون بدن.
۸- سایکوپاتها همیشه قانونشکن و بیملاحضه هستن
باید به این موضوع دقت لازم رو به عمل بیارین که سایکوپات با خودشیفته به طور کامل فرق داره.
خودشیفتهها قانونشکنی میکنن چون خودشون رو بهتر از قانون میدانند. اما روانآزارها به خاطر اینجور کاری رو انجام میدن که زمینههای لازم رو واسه قربونیهای خود جفت و جور کنن.
مثلا از راه حرف زدن با موبایل در محلی که این کار ممنوع اعلام شده، این جربزه رو در بقیه ایجاد میکنن تا همین عمل رو تکرار کنن و در آخر، بقیه باشن که واسه کار اشتباه مواخذه میشن.